Blowerdoor test: Waarom?
Een BlowerDoor Test of luchtdichtheidsmeting is een objectieve methode om luchtlekken, warmteverliezen en vochtproblemen in de woning te onderzoeken. Ondertussen is iedereen overtuigd van het belang van isolatie. Maar wat is het nut van 25 cm isolatie indien u een raam laat open staan? De gevolgen van dergelijke lekken vallen zo op dat men de ramen zal sluiten, zeker bij vriestemperaturen.
Maar vele kleine verliezen vormen ook een groot verlies! Het Fraunhofer Institut für Bauphysik in Stuttgart heeft de gevolgen van luchtlekken opgemeten. Een overzicht van hun resultaten vindt u in dit document.
Luchtdicht bouwen heeft volgende voordelen:
- energiebesparing door warmteverliezen te beperken (minder stookkosten en daling CO2 uitstoot)
- verhogen van het wooncomfort (aangenaam binnenklimaat, minder tocht, …)
- voor een optimale werking van het ventilatiesysteem
- om bouwschade door condensatie te verhinderen (condensatie, vocht, schimmelvorming, …)
- voor een optimale geluidisolatie
- omwille van de brandveiligheid
Om het plaatje te vervolledigen moet u naast isolatie en infiltratie/exfiltratie (luchtdichtheid) ook denken aan ventilatie. Een goede ventilatie is noodzakelijk en wel om volgende redenen:
afvoeren van vocht. Door uitademen, koken, drogen van was komt er vocht in de lucht. Enkel en alleen door ventilatie en luchtdicht bouwen voorkomt men condens problemen en de daarbij horende schimmelvorming en bouwschade.
het wooncomfort hangt in grote mate af van het binnenklimaat. Relatieve vochtigheid, zuurstofgehalte van lucht, enz. zijn hierbij essentieel.
Extra uitleg over ventilatie vindt u in dit document.
Blowerdoor: Wat is dat precies?
De blowerdoortest wordt uitgevoerd in een gebouw om de luchtdichtheid ervan te controleren. De Blowerdoor wordt in de buitenschil in een deur -of raamopening geplaatst. Met een metalen kader en rubberen afdichting wordt een luchtdichte plaatsing gegarandeerd.
Met behulp van die grote ventilator wordt eerst lucht in (meting onderdruk) daarna uit (meting overdruk) de woning gepompt. Bij onderdruk probeert de buitenlucht in de woning te komen (koude lucht naar binnen), bij overdruk probeert de binnenlucht naar buiten te gaan (warmteverlies). Deze ventilator zorgt voor een luchtdrukverschil van 50 Pascal tussen de woning en de buitenlucht. Dit staat gelijk aan een druk van 5kg/m² op de gevels van de woning.
Eens men de gewenste onder- of overdruk bereikt heeft zal de blowerdoor meten hoeveel lucht men moet blijven uit- of inblazen om de onder- of overdruk te behouden. Deze meting doen we bij verschillende drukpunten (van 15 Pa tot 100 Pa).
Tijdens deze metingen worden luchtlekken en vochtproblemen opgespoord. Dit kan met rook en/of eventueel met thermische camera. Samen met de bouwheer of opdrachtgever zoeken we naar mogelijke oplossingen voor de vastgestelde verliezen.
Tot slot wordt een gedocumenteerd informerend verslag dat als bewijsstuk kan dienen in het kader van de EPB berekening.
Een concreet voorbeeld
Door de n50 waarde te meten kan men te weten komen hoe vaak de lucht, in het beschermd volume van een gebouw, gewisseld wordt per uur. Dit noemt men ook het ventilatievoud.
Voorbeeld:
Beschermd volume van het gebouw: 600m³
Gemeten n50-waarde = 2
Dit wil zeggen een lekdebiet (V50): 1200m³/u
Dus doorheen kieren en spleten in dit gebouw ‘lekt’ er per uur 1200m³ lucht bij een druk van 50 Pa. (5 kg per m² gevel)
In de winter is dit warmteverlies, in de zomer opwarming door intrede van warme lucht.
Blowerdoor test: Wat zijn uw voordelen?
Verbetering van het E-peil in het EPB-verslag. Dit komt ongetwijfeld de waarde van uw woning ten goede.
Indien een bepaald E-peil bereikt wordt, kan een premie bekomen worden.
- Overzicht van premies vindt u in dit document.
- Concrete voorbeelden vindt u in dit document.
Luchtlekken en vochtproblemen kunnen opgespoord worden. Verhinderen van bouwschade door condensatie te (condensatie, vocht, schimmelvorming, …)
Een goede luchtdichtheid stimuleert en garandeert een betere werking van de isolatie en ventilatie.
Verhoging van het wooncomfort, luchtkwaliteit, ...
De Blower Door Test is een neutrale en objectieve meting om de kwaliteit van de bouwwerken te bepalen. Ideaal als test bij oplevering van de werken.
Nog niet overtuigd? Wat denkt u dan van: "Indien de woning 15% luchtdichter gemaakt wordt, zal 10% minder energie verbruikt worden."
Blowerdoor test en E-peil (EPB): Wat is het verband?
Met een blowerdoor test kan u het E-peil van de woning laten dalen. Voor de meeste nieuwbouw woningen is dat met 5 tot 12 punten.
In de EPB wordt voor de luchtdichtheid een standaardwaarde gebruikt
(standaard = 12 m³/h per m²).
Met behulp van specifieke BlowerDoor metingen (Meting A conform NBN EN 13829 en STS - P71-3) wordt dit cijfer dan exact berekend.
In 95 % van alle metingen geeft dit cijfer een beter resultaat, wat resulteert in een lager E(nergie)-peil.
Blowerdoor test: Wanneer doet u het?
Het antwoord op deze vraag hangt eigenlijk af van wat de bedoeling is van de meting. Indien u de luchtlekken wenst op te sporen en aan te pakken, moet u de test zo snel mogelijk voorzien. Uiteraard van zodra de buitenschil winddicht is. Aangezien er nog geen afwerking is kan men nog gemakkelijk de problemen oplossen.
Indien u een meting wenst om op te nemen in de berekening van het E-peil kan u best de BlowerDoor Test plannen net voor de definitieve oplevering van een woning of een appartement. Tijdelijk afdichten met tape en dergelijke zijn niet toegelaten. De woning wordt gemeten in de staat waarin het zich bevindt. De graad van afwerking is dan uiteraard bepalend.
Indien uw EPB verslaggever de Blowerdoor Test uitvoert om te dienen als bewijsstuk in het kader van de EPB berekening moet dit gebeuren vóór het indienen van de definitieve berekening bij het Vlaams EnergieAgentschap (VEA).
Voorwaarden alvorens men een Blowerdoor test kan laten uitvoeren.
Een blowerdoor test moet gebeuren in samenwerking met de architect of EPB-verslaggever. Volgende noodzakelijke gegevens dienen ingegeven te worden in het rekenprogramma van de BlowerDoor Test en zijn te verkrijgen bij uw architect of EPB verslaggever.
- Energieverliesoppervlakte in m²
- Ventilatie: is er een balansventilatie of een ander systeem?
- Welke is de aanwezige of voorziene verwarming?
- Adres van het gebouw of woning
- Plannen van de woning in pdf-file; zowel oppervlaktes als doorsnedes
- EPB nummer
- Gegevens van EPB- verslaggever
Deze informatie dient door de opdrachtgever overhandigd te worden aan de uitvoerder van deze test vóór het begin van de meting
Verder dient u nog rekening te houden met volgende punten:
Energy-service.be beschikt over voldoende toestellen om alle residentële woningen te testen. Voor grotere gebouwen moet de benodigde capaciteit berekend worden. Eisen betreffende luchtdichtheid uit het lastenboek moeten dan medegedeeld worden.
Het gebouw moet een bepaalde graad van afwerking bereikt hebben, waardoor het als natuurlijk luchtdicht kan beschouwd worden. Sanitair, verwarming, ventilatie, bepleistering, vloeren,… moeten afgewerkt zijn.
Een kachel of open haard wordt best uitgekuist om stof in de ruimte te vermijden.
Indien er aardgas in de woning is dient men de hoofdkraan te sluiten om accidenteel verspreiden van aardgas in het gebouw te vermijden.
Gas in flessen (butaan, propaan) mag niet in het gebouw aanwezig zijn.
Tot slot nog enkele klimatologische voorwaarden:
De windkracht mag tijdens de dag van uitvoering maximum 5 Beaufort bedragen.
De Belgische norm
De Belgische norm NBN D50-001 stipt luchtdicht bouwen aan als een wezenlijk onderdeel van een correcte ventilatiestrategie, maar stelt geen specifieke eisen.
indien geen blowerdoormeting: v50=12 m3/hm2
aangeraden bij natuurlijke ventilatie: n50 <3 ACH
aangeraden bij mechanische ventilatie met warmteterugwinning: n50 <1 ACH
verplicht bij passiefhuis: n50 <0,6 ACH
n50 geeft weer hoeveel keer de luchtinhoud van uw woning per uur uitgewisseld wordt.
v50 = (n50 x Vint) /At